Co to jest uzależnienie?

“Choroba alkoholowa – definicja, etiologia”

Definicja

1. “Jeżeli na podłożu pitego alkoholu zaczynasz popadać w konflikty międzyludzkie, powinieneś poważnie wziąć pod uwagę fakt, iż stałeś się człowiekiem uzależnionym od alkoholu”.

2. “Alkoholicy to tacy ludzie, którzy nie potrafią kontrolować swojego picia przez dłuższy czas i nie są w stanie zaręczyć za swe zachowanie z chwilą gdy zaczną pić”.

“Choroba alkoholowa” jako choroba wyodrębniona została w “Międzynarodowej klasyfikacji chorób, urazów i przyczyn “zgonów” i opublikowana jest przez Światową Organizację Zdrowia w 1975 r., wydanej w Polsce w 1979 r.

Obowiązuje termin: “Zespół zależności alkoholowej”

Często picie napojów alkoholowych, nie tylko wysokoprocentowych, takich jak wódka ale słabszych jak likier, wino a nawet piwo może u pewnego odsetkach pijących, w Polsce u około 20% po jakimś czasie, różnym u różnych osób, doprowadzić do ciężkich zaburzeń ogólnoustrojowych określonych jako:

“Zespół uzależnienia alkoholowego”.

Zespół ten ma charakter postępujący i jeżeli nie przerwie się go odpowiednio wcześnie prowadzi do nieodwracalnej degradacji biologicznej, psychicznej i społecznej. Jednym z najbardziej widocznych objawów są zaburzenia zachowania chorego, w związku z tym duża część opinii publicznej traktuje jako wyraz niedostosowania społecznego. Nie wszyscy pijący stają się alkoholikami choć piją dużo i często.

Przez uzależnienie od alkoholu rozumiemy utratę kontroli nad piciem, czyli nie możność przerwania raz rozpoczętego picia w dowolnym z góry obranym przez siebie momencie, niemożność utrzymania się w abstynencji przez dłuższy czas stwarzającą konieczność poszukiwania alkoholu, niekiedy za wszelką cenę.

Postaci choroby alkoholowej jest tyle, ilu jest alkoholików, niemal u każdego człowieka przebiega ona inaczej.

Zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia uzależnienie jest to stan psychiczny i fizyczny wynikający ze współdziałania żywego organizmu i środka. Środkiem może być alkohol, lek bądź inna substancja chemiczna.

Stan ten charakteryzuje się zmianami w zachowaniu i innymi następstwami w tym zawsze trudną do odparcia chęcią (nawet przymusem) ciągłego używania środka po to aby doświadczyć psychicznych efektów jego działania lub aby uniknąć przykrych objawów wynikających w jego braku. Temu zjawisku może towarzyszyć zmiana tolerancji, człowiek może uzależnić się od więcej niż jednego środka.

Co to jest zależność psychiczna, fizyczna i zmiana tolerancji?

Zależność psychiczna polega na potrzebie częstego lub stałego przyjmowania danego środka po to aby powtórzyć poprzednie przeżycia związane z jego przyjęciem.

Zależność fizyczna jest stanem biologicznej adaptacji (przystosowania się) organizmu do danego środka, a przerwanie lub ograniczenie przyjmowania pociąga za sobą wystąpienie zaburzeń czynności ustroju, określanych mianem zespołu abstynencyjnego.

Zmiana tolerancji polega na tym, vże spożyta dawka danego środka daje efekt słabszy lub odwrotnie silniejszy od tego, jaki wywołała poprzednio.

Rozpoznanie zespołu uzależnienia od alkoholu opiera się na analizie powiązanych ze sobą i powtarzających się objawów. Alkoholizm jest chorobą spowodowaną przez czynniki zewnętrzne, wewnętrzne i warunki kulturowe.

Zewnętrzne oznaczają, iż sposób picia osoby uzależnionej jest inny od sposobu akceptowanego w danej kulturze. Różnica polega nie tylko na większej częstotliwości i nadmiernej ilości spożywanego alkoholu ale także na piciu w porach dnia i sytuacjach nietypowych dla większości ludzi.

Wewnętrzne oznaczają to, że bardzo trudno jest osobie uzależnionej stwierdzenie zmian w niej samej. Często słyszymy deklaracje lub obserwujemy próby częstotliwości picia i ilości spożywanego alkoholu. Wynika to z własnych obaw bądź interwencji otoczenia.

Etiologia

Istnieje wiele hipotez, które próbuję wyjaśnić przyczyny i mechanizmy powstawania patologicznego picia, wszystkie jednak można praktycznie sprowadzić do dwóch zasadniczo różniących się punktów widzenia.

Pierwszy utrzymuje, że uzależnienie jest indywidualną reakcją na pewien rodzaj psychologicznego stresu czyli jest to problem zachowania człowieka. Jednak w ostatnim czasie uzależnienie od alkoholu traktuje się jako bliżej nie zidentyfikowane zaburzenia przemiany materii, czyli chorobę wynikającą z odchyleń biochemicznych u człowieka, który staje się alkoholikiem.

Do powstania choroby, ma dochodzić w wyniku interwencji czynników.

1. czynnik to: dostępność napojów alkoholowych – łatwość nabycia, brak ograniczeń przy zakupie.
2. czynnik to: czynnik socjo-kulturowy – reklamy, obyczaje, zwyczaje towarzyskie.
3. czynnik to: czynniki psychologiczne – frustracja, “ból istnienia”.
4. czynnik to: czynniki biologiczne działające w przeciwstawnych kierunkach:
   • jeżeli alkohol przynosi ulgę to predyspozycja do picia,
   • jeżeli wywołuje złe samopoczucie to chroni przed chorobą alkoholową.